Informacja: ZCK-Warszawa, www.muzeum.radomsko.pl     
Zdjęcie: Michał Pawlikowski, muzeum.radomsko.pl/wordpress/wp-content/uploads/pdf/nasz_region_nr_1.pdf     
pl.wikipedia.org/wiki/Roman_Rypson     
    
Rypson/Rypsoń/ Roman urodził się w m. Jedlno w rodzinie Szczepana i Konstancji Rypsonów/Rypsoniów/ (W. Grudniak).    
    
Roman Rypson przyszedł na świat 16 lutego 1899 r. w okolicach Radomska (w Jedlnie). Uczył się w gimnazjach rodzinnego miasta i Częstochowie. Pod koniec I wojny światowej wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. Od listopada 1918 r. rozpoczął służbę w oddziałach Wojska Polskiego. Brał udział w walkach o polskość Lwowa. Po ich zakończeniu ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty.. Korzystając ze swoich młodzieńczych zainteresowań przeniósł się do lotnictwa. Ukończył szkołę pilotów w Bydgoszczy a następnie Grudziądzu. Po przeniesieniu do tej ostatniej do Dęblina pozostał w jej murach. Był w niej instruktorem pilotażu. W pamiętnym wrześniu 1939 r. dowodził eskadrą działającą na rzecz Armii "Pomorze". Z chwilą kapitulacji dostał się do niewoli niemieckiej. Po wojnie znalazł życiową przystań w Toruniu. W grodzie Kopernika pracował w firmach cywilnych. Tęsknił za wojskiem. Kiedy tylko nadarzyła się okazja znów założył mundur. Został przydzielony do jednostki stacjonującej w Radomiu. Z tego przeszedł do znanego sobie z wcześniejszych lat Dęblina. Odwołany ze stanowiska wykładowcy trafił do Dowództwa Wojsk Lotniczych. Powierzono mu szefowanie Wydziałem Planowania. To między innymi on opracowywał plany odbudowy naszego przemysłu lotniczego. W 1952 r. został przeniesiony do rezerwy. Podstawą tego była jego przeszłość niepoprawna politycznie. Aresztowany i osądzony jako wróg Polski Ludowej skazany na karę śmierci. Przebywał w więzieniu na Mokotowie w Warszawie. Wyrok został wykonany 28 kwietnia 1953 r.     
    
Opracowanie Konrad Rydołowski