"Polskie Siły Powietrzne..." T.J. i Anna Krzystek    
Zdj. portret.: listakrzystka.pl/?p=70380     
Biogram: www.polishairforce.pl/gawel.html     
    
Gaweł Jan urodził się w m. Przewrotne... ().     
    
Jan Gaweł przyszedł na świat 16 czerwca 1920 r. w miejscowości Przewrotne, która znajdowała się na północ od Rzeszowa. Po ukończeniu nauki w szkole powszechnej dalszą kontynuował w gimnazjum. Tej ostatniej szkoły nie ukończył. Pracował jako rolnik w gospodarstwie swoich rodziców. Nie służył w wojsku.     
Z chwilą zajęcia ziem polskich 17 września 1939 r. przez wojska Związku Radzieckiego znalazł się pod ich okupacją. Z historii wiemy jak wyglądało życie naszych rodaków pod rządami Moskwy. Represje nie ominęły Państwa Gaweł. Razem z rodzicami został deportowany w głąb Rosji. Trafił do okręgu archangielskiego. Tu "znalazł" dla siebie pracę przy spławianiu rzeką ściętych pni drzew. Prawdopodobnie zostałby tam na stałe gdyby nie napaść III Rzeszy na ZSRR.     
W wyniku zabiegów polityków nad Tamizą i na Kremlu a następnie dalszych kroków zapadły decyzje co do polskiego sojusznika w koalicji przeciw Hitlerowi. Na mocy układu Sikorski - Majski Polacy aresztowani w Rosji zostali objęci amnestią. Jan wyszedł na wolność w pierwszych dniach września 1941 r. W połowie listopada 1941 r. został przyjęty do Wojska Polskiego. Jeszcze w tym samym miesiącu trafił do 5 Dywizji Piechoty. Początkowo uzyskał przydział do Ośrodka Zapasowego. Tu przeszedł przeszkolenie i rozpoczął służbę wojskową jako telefonista. W sierpniu 1942 r. był ewakuowany drogą morską z Krasnowodska ( Rosja ) do Pahlewi ( Iran ). Razem z 5 Dywizją przeszedł do Iraku. Po reorganizacji Armii Polskiej na Wschodzie dalej pozostawał wśród łącznościowców. łączności. Nie zamierzał jednak z nimi wiązać swojej przyszłości. Na początku 1943 r. zgłosił chęć przejścia do służby w lotnictwie. Nie był osamotniony. Razem z podobnymi sobie ochotnikami znów na pokładzie statku przez dwa oceany ruszył do Wielkiej Brytanii. Na Wyspie Ostatniej Nadziei znalazł się w marcu 1943 r.     
Po pobycie w Blackpool rozpoczął szkolenie naziemne dla strzelców pokładowych. Odbywał je w polskiej Lotniczej Szkole Technicznej w Halton. Z tej został przeniesiony do szkoły łączności 1 Radio School w Cranwell. Ukończył w lecie 1944 r. Po krótkim urlopie został przydzielony do jednostki treningu bojowego 18 OTU w Finningley. Tu miał miejsce kurs zgrywania załóg. Bliżej końca listopada 1944 r. dostał przydział do jednostki 71 Base na stacji RAF Lindholme. W tym czasie przesiadł się z Wellingtona na Lancastera. Po ukończonym kursie na nowych bombowcach 5 lutego 1945 r. trafił do polskiego dywizjonu bojowego. Jan znalazł się w 300 Dywizjonie Bombowym "Ziemi Mazowieckiej".     
Do pierwszego lotu wystartował nocą z 8 na 9 marca 1945 r. Celem było zbombardowanie Kassel. Po tym locie latał nad: Essen, Dortmund, Hanower, Norymbergę, Bochum, Bremę, Kilonię, Poczdam i wyspę Helgoland. Pod koniec wojny w maju 1945 r. latał z zrzutami żywności dla głodującej w zalanych regionach Holandii ludności cywilnej. Po wojnie brał udział w transporcie byłych jeńców z Europy ( tej po drugiej stronie Kanału Angielskiego do Wielkiej Brytanii ). Po rozwiązaniu dywizjonu na początku 1947 r. wstąpił do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Do nowej, wyzwolonej Polski nie wrócił. Pozostał w Wielkiej Brytanii. Zamieszkał w Nottingham. Tu podjął pracę zawodową. Zmarł 2 lutego 1980 r. w wieku 59 lat. Pochowany został na cmentarzu w Nottingham.     
    
Konrad RYDOŁOWSKI